Υποστήριξη πτυχιακής εργασίας με θέμα τα υλικά ζωγραφικής που χρησιμοποιούσε ο Ν. Χ. Γκίκας.

Πτυχιακή εργασία της Βασιλικής Σπάχου με θέμα: Ανάπτυξη μεθοδολογίας για την ανάλυση χρωστικών του 20ου αιώνα. Εφαρμογή σε υλικά ζωγραφικής και σε δύο ζωγραφικά έργα του Νίκου Χατζηκυριάκου Γκίκα που ανήκουν στη Συλλογή του Μουσείου Μπενάκη.
Την επίβλεψη ανέλαβε ο καθηγητής Σταμάτης Μπογιατζής ενώ την υποστήριξη από την πλευρά του Μουσείου Μπενάκη, ο Βασίλης Πασχάλης. Στον τομέα της ανάλυσης των υλικών ζωγραφικής με το ΑΤΕΙ Αθηνών και το Μουσείο Μπενάκη συνεργάστηκε η Βασιλική Κανταρέλου από το Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος.

Το υλικό που εξετάστηκε αποτελείται από 40 χρωστικές σε διάφορες μορφές (σκόνες, σωληνάρια, γυάλινα δοχεία και παλέτες). Αυτές εξετάστηκαν με φασματοσκοπία υπερύθρου (FT-IR), αλλά και με τις μη καταστρεπτικές μεθόδους της φασματοσκοπίας φθορισμού ακτίνων Χ (XRF) και της έγχρωμης υπέρυθρης φωτογραφίας (FCIR). Τα έργα με τίτλους Φιαλίδια ταμπάκου (ΠΧΓ 127) και Προοπτικό Ι (ΠΧΓ 75), του 1963 και του 1977-79 αντίστοιχα, ερευνήθηκαν με τις παραπάνω μη καταστρεπτικές μεθόδους. Από τις αναλύσεις προέκυψε πληθώρα αποτελεσμάτων που μπορούν να συνοψιστούν στα εξής: Από τις κλασικές ιστορικές χρωστικές ταυτοποιήθηκαν εκτός του λευκού του μολύβδου, ολόκληρη η ομάδα των κίτρινο-καφέ-κόκκινων οξειδίων του σιδήρου. Επίσης, ανιχνεύθηκαν χρωστικές όπως η πράσινη γη, το μαύρο του ελεφαντοστού, το ινδικό μπλε και η αλιζαρίνη. Παράλληλα με αυτές ταυτοποιήθηκαν πολλές νεότερες χρωστικές. Εκτός των λευκών του ψευδαργύρου και του τιτανίου, εμφανίζονται πολλές κίτρινο-πράσινες χρωστικές με βάση τα οξείδια και άλατα του χρωμίου και του χαλκού. Τέλος, εκτεταμένη είναι η χρήση του μπλε του κοβαλτίου και του κόκκινου του καδμίου.

Ghikas Painting 02 Ghikas Painting 01 Ghikas colors Ghikas samples Ghikas red pigment vis-ir Ghikas XRF 01 Ghikas FCIR 02 Ghikas FCIR 01 Ghikas EKEFE Ghikas TEI Ghikas XRF 02