Η προέλευσή του σκεύους είναι άγνωστη. Κατασκευάστηκε σε υαλουργικά κέντρα της Αγγλίας, της Τσεχίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Αυστρίας, ή της Αμερικής; Όλες οι χώρες θεωρούνται πιθανές και μάλιστα σε μία περίοδο που ξεκινάει το 1889 και τελειώνει στα μέσα της δεκαετίας του 1930 – την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης – η ηλεκτρολυτική εναπόθεση του ακριβού ασημιού sterling (92,5% άργυρος) πάνω σε χειροποίητο γυαλί. Δυστυχώς ελάχιστα κομμάτια κατασκευάστηκαν αργότερα!
Η τεχνική ανακαλύφθηκε από τον Oscar Pierre Erard, στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας και περιελάμβανε τη ζωγραφική του σχεδίου πάνω στο γυαλί με ένα εύτηκτο υλικό που περιείχε άργυρο αναμεμειγμένο με τερεβινθέλαιο, την τοποθέτηση του γυαλιού σε κλίβανο, τον καθαρισμό του και στη συνέχεια την εμβάπτιση του σε ένα διάλυμα αργύρου με τη συμμετοχή ηλεκτρικού ρεύματος. Το ασήμι σταδιακά ‘χτιζόταν’ στην περιοχή όπου είχε δημιουργηθεί το σχέδιο.
Η κατάσταση διατήρησής του όχι καλή. Σπασμένη βάση η οποία στο παρελθόν είχε επιπόλαια συγκολληθεί με κάποια πολυβινυλική κόλλα, αποκόλληση, στρέψη, σπάσιμο και απώλεια της ασημένιας διακόσμησης καθώς και απώλεια μικρών τμημάτων γυαλιού. Επίσης το γυάλινο πόδι, είχε πλήρως καταστραφεί.
Για την αποκατάσταση της βάσης, αφαιρέθηκαν οι παλιές κόλλες με κομπρέσες εμποτισμένες σε ακετόνη. Στη συνέχεια, τα σπασμένα, καθαρά πλέον κομμάτια, συναρμολογήθηκαν ξανά και συγκολλήθηκαν με τον πιο καθιερωμένο τρόπο συγκόλλησης γυάλινων αντικειμένων: Λεπτές ταινίες στερέωσης (Scotch® Magic™ Tape) και εποξειδική κόλλα (Hxtal Nyl-1).
Ακολούθησε η αποκατάσταση του σχήματος των ασημένιων ‘ελασμάτων’ καθώς και η τοποθέτηση και στερέωσή τους στις αρχικές τους θέσεις.
Όσον αφορά στο πόδι, συζητήθηκε ο τρόπος συμπλήρωσής του: ανεξάρτητο στήριγμα ή ενσωματωμένο; Και εφόσον το έργο ανήκε σε ιδιωτική συλλογή και επιλέχθηκε η δεύτερη περίπτωση θα χρησιμοποιείτο γυάλινη ράβδος ‘εμφυτευμένη’ στα δύο ανεξάρτητα κομμάτια του αντικειμένου ή γυάλινη ράβδος επικαλυμμένη με χρωματισμένη εποξειδική ρητίνη (Hxtal Nyl-1) με σκόνη αγιογραφίας στο χρώμα του γυαλιού; Κατάλληλα μεν υλικά, συμβατά με τα δομικά υλικά του έργου και αντιστρέψιμα, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας του Συντηρητή Έργων Τέχνης και Αρχαιοτήτων, όμως η αισθητική σύγχυση δεν μπόρεσε να αποφευχθεί. Ο κάτοχος του έργου δυστυχώς τις περισσότερες φορές επιθυμεί την φαινομενική ολότητά του…
The dish origin is unknown. Was it made in glassmaking centers of England, the Czech Republic, Italy, France, Austria or America? All countries are considered to be possible in a period which begun in 1889 and ended in the mid 1930s – at the time of the Great Depression – with the electrolytic deposition of the expensive sterling silver (92.5% by weight of silver) on handmade glass. Unfortunately just a few pieces were made later!
The technique was discovered by Oscar Pierre Erard in Birmingham, England. It comprised the painting of a design onto the glass with a flux containing silver mixed with turpentine, its placing in a kiln, its firing, its cooling, its cleaning and then its immersion in a solution of silver through which an electric current was passed. The silver was gradually ‘built’ in the area where the design was created.
Its state of preservation was bad. The base was broken and superficially bonded sometime in the past with some polyvinyl adhesive while its silver decoration was peeled, twisted, broken and lost. Also, a few glass chips were missing. As for the glass foot, it was completely destroyed.
To restore the base, old adhesives were removed with cotton compresses impregnated in acetone. Then the broken, cleaned pieces were reassembled and attached in the most standard way of repairing glass objects: Fine tapes (Scotch® Magic™ Tape) and epoxy (Hxtal Nyl-1)! Further, the silver decoration had to be restored, placed and fixed in its original position.
Regarding the stem its restoration method was discussed: an independent support stand or an embedded one? Since the project belonged to a private collection and the second case was preferred, would a glass rod be chosen, ‘implanted’ in the two separate pieces of the artifact or a glass rod covered with resin mixed with pigment in the color of the glass? These are suitable materials, compatible with the structure of the artifact’s constituents and reversible, according to the Code of Ethics of the conservator of Antiquities and Works of Art. However, the distinction between the authentic and new part could not be avoided. Usually the owner of a work of art desires its total aesthetic completion…
Δύο απλίκες τοίχου ιδιωτικής συλλογής, της γνωστής Γαλλικής εταιρείας παραγωγής γυάλινων αντικειμένων Vianne (1928 – 2005) μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο συντήρησης για συντήρηση.
H ανάταξη των σπασμένων κομματιών στο ένα εκ των δύο φωτιστικών ήταν απλή με τοποθέτηση στην εσωτερική επιφάνεια λεπτών ταινιών στερέωσης (Scotch® Magic™ Tape) και στην εξωτερική κυανοακρυλική κόλλα λόγω της υφής και των αποχρώσεων του γυαλιού που είχαν αποδοθεί με χημική προσβολή. Η συγκόλλησή τους πραγματοποιήθηκε με εποξειδική ρητίνη (Hxtal Nyl-1). Η συμπλήρωση όμως των χαμένων περιοχών που παρουσίαζαν τα δύο φωτιστικά, αποτέλεσε ένα στάδιο αποκατάστασης που λειτούργησε ως πρόκληση για εμάς. Δεν ήταν απαραίτητη μόνο η προσομοίωση της ημιδιαφάνειας του γυαλιού και της ιδιαίτερης τεχνικής διακόσμησης αλλά και η εξασφάλιση ενός σταθερού συμπληρώματος σύμφωνα με την επιθυμία του ιδιώτη.
Συνεπώς το καινούργιο τμήμα που θα κατασκευαζόταν από ρητινούχο υλικό θεωρήθηκε απαραίτητο να ενισχυθεί και συγκεκριμένα στις περιοχές γύρω από τις νέες οπές ανάρτησης – εφόσον οι προηγούμενες είχαν καταστραφεί – οι οποίες θα δέχονταν ένα σημαντικό βάρος του γυαλιού. Προτάθηκε η χρήση πέντε επάλληλων κομματιών υφάσματος από ίνες γυαλιού με μηδενικό σχεδόν πάχος και αραχνοΰφαντη όψη (non–woven fiberglass tissue), τα οποία θα ενσωματώνονταν στη μάζα του υλικού συμπλήρωσης. Το υλικό που επιλέχθηκε ήταν η εποξειδική Araldite® 2020. Επίσης προτάθηκε η χρήση λαμπτήρων LED ώστε να αποφευχθεί η γήρανση της ρητίνης.
Πράγματι, το δείγμα ρητίνης/υφάσματος που προετοιμάστηκε πριν την εφαρμογή στο αυθεντικό αντικείμενο, έδειξε όχι μόνο πολύ καλή συνοχή μεταξύ των φύλλων αλλά και αυξημένη σκληρότητα σε σχέση με την απλή ρητίνη καθώς και ένα πολύ καλό ημιδιαφανές αισθητικό αποτέλεσμα παρόμοιο με αυτό του γυαλιού.
Για το καλούπι, χρησιμοποιήθηκαν φύλλα οδοντιατρικού κεριού στα οποία υπολογίστηκαν οι θέσεις των οπών. Στις θέσεις αυτές – από την εσωτερική πλευρά – σταθεροποιήθηκαν με την εποξειδική ρητίνη τα πέντε επάλληλα κομμάτια του ‘γυάλινου’ υφάσματος διαστάσεων 1,5×1,5 εκ. Η ρητίνη συγκράτησης αφέθηκε να πολυμεριστεί. Στη συνέχεια, στην κενή περιοχή του καλουπιού, χυτεύτηκε πολύ προσεκτικά η ρητίνη αναμεμιγμένη με διαφανείς χρωστικές σε απαλή απόχρωση της ώχρας. Όπως συνηθίζεται, ακολούθησε η στίλβωση της στερεοποιημένης ρητίνης. Όσον αφορά στην αισθητική αποκατάσταση, υπήρξε πολύς…. πειραματισμός. Η κατάληξη; ζωγραφική με ρευστή εποξειδική και σκόνες αγιογραφίας. Σε αυτό το στάδιο ήταν ουσιαστική η συμβολή και των μικρο-σφαιριδίων υάλου Microballoons!
Two wall sconces of a private collection, made in the famous French glassware company Vianne (1928 – 2005), came to the conservation lab for repair. The assembly of the broken pieces in one of the two luminaries was simple by tapping on the inside surface Scotch® Magic™ Tapes and the outer cyanoacrylate adhesive due to its anomalous texture and hues attributed to the chemical attack decoration technique. Hxtal Nyl-1 epoxy resin was selected for their bonding. However, the gap filling of the missing areas for both objects was a challenge for us. It was not only necessary to simulate the translucency of the glass and its special decorative technique but also to ensure a stable fill so that the sconces could be suspended on the wall and reused according to the owner’s wish. Therefore, the new parts which would be made from a resinous material had to be strengthened. Since, the original holes were destroyed the areas around the new made holes were reinforced as they would accept the considerable weight of each glass artifact. The use of five pieces of non-woven glass fiber tissue with almost zero thickness and flimsy appearance was incorporated into the mass of the filler material. The material selected was Araldite® 2020. The use of LED lights was advised in order to avoid the aging of the resin. Indeed, the resin/tissue sample prepared prior to its application to the original object, not only showed very good consistency between the five pieces but also increased hardness relative to the resin alone as well as a very good semi-opaque aesthetic effect similar to that of the glass. For the mold, dental wax sheets were used in which the positions of the new holes were marked. At these locations – in the interior of the mold – the five ‘glass’ tissue pieces 1.5×1.5 cm were fixed with the epoxy resin which was allowed to polymerize. Then, in the blank area of the mold, the same resin mixed with transparent dyes, in a soft shade of the ocher was cast very carefully. As usual, polishing of the solidified material followed. As far as retouching is concerned, there was a lot….of experimentation. Finally painting with pigments and freshly made epoxy! The small glass beads Microballoons were substantial contributors to this stage!
Μουσείο Μπενάκη | Τμήμα Συντήρησης 
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.