Εισαγωγή στην τεχνολογία κατασκευής των Ρωσικών εικόνων | Introduction on the technology of Russian icons

Το Εργαστήριο Συντήρησης Εικόνων συμμετείχε στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Ελληνικές και ρωσικές εικόνες: τέχνη, τεχνικές, εργαστήρια« του προγράμματος Βυζαντινός Κόσμος, του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, με ομιλία της Αλεξάνδρας Καλλιγά με θέμα «Εισαγωγή στην τεχνολογία κατασκευής των Ρωσικών εικόνων, 16ος-18ος αιώνας». Ακολούθησε συζήτηση, με αφορμή επιλεγμένες εικόνες της Ρωσικής συλλογής του Μουσείου τις οποίες οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά.

Η ομάδα ξεναγήθηκε επίσης στο ανοικτό εργαστήριο (open lab) φασματοσκοπίας ακτίνων X (ΧRF) που έλαβε χώρα στο Μουσείο σε συνεργασία με το Εργαστήριο φθορισιμετρίας ακτίνων Χ, του Ινστιτούτου Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος.

Το σεμινάριο πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος ERC RICONTRANS: Visual Culture, Piety and Propaganda: Transfer and Reception of Russian Religious Art in the Balkans and the Eastern Mediterranean (16th-early 20th century).

The Icons Conservation Laboratory participated in the post-graduate seminar «Greek and russian icons: art, techniques, workshops» of the program Byzantine World, Department of History and Archaeology of the NKUA, with a lecture presented by Alexandra Kalliga entitled «Introduction on the technology of Russian icons, 16th-18th century». The lecture was followed by a discussion on the occasion of a selected group of icons from the Benaki Russian collection, which the students had the opportunity to close-examine.

The group visited the X-ray spectroscopy (XRF) open lab, held at the time in the Museum, in collaboration with the X-ray Fluorescence Laboratory of the Institute of Nuclear and Particle Physics, NCSR Demokritos.

The seminar is held in collaboration with the Benaki Museum, under the framework of the European program ERC RICONTRANS: Visual Culture, Piety and Propaganda: Transfer and Reception of Russian Religious Art in the Balkans and the Eastern Mediterranean (16th-early 20th century).

Εκπαιδευτικό σεμινάριο Ricontrans | Training Seminar Ricontrans

Παρουσίαση της Αλεξάνδρας Καλλιγά με θέμα: Εισαγωγή στην τεχνολογία κατασκευής ρωσικών εικόνων του 16ου-18ου αιώνα

Το πλήρες πρόγραμμα εδώ

Φορητές εικόνες κρητικής τέχνης του 15ου αιώνα, αθέατες όψεις | 15th century portable icons of Cretan art, invisible views

Ομιλία των: Χρύσα Βουρβοπούλου, Λένα Βρανοπούλου, Αλεξάνδρα Καλλιγά, με θέμα:  Φορητές. Εικόνες κρητικής τέχνης του 15ου αιώνα, αθέατες όψεις. Καταγραφή τεχνολογικών στοιχείων με τη μέθοδο της υπέρυθρης ανακλαστογραφίας. Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο, Ζωγραφική και Κοινωνία στην Κρήτη της Βενετικής Περιόδου: Οι Φορητές Εικόνες και η Μαρτυρία τους. Αθήνα 11-12 Ιανουαρίου 2017, Κεντρικό κτίριο Πανεπιστημίου Αθηνών, Αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης». Διοργάνωση Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών.

Chrysa Vourvopoulou, Lena Vranopoulou, Alexandra Kalliga. 15th Century Portable Icons of Cretan Art, Invisible Views. The Recording of Technical Data by Implementation of Infrared Reflectography. An International Symposium, Paintings and Society in Venetian Crete: Evidence from Portable Icons. Athens, 11-12 January 2017, University of Athens, Historical Central Building, “Alkis Argyriades” Amphitheatre.

uoa

Χαρακτηρισμός της φθοράς και γήρανσης κραμάτων χαλκού ύστερης αρχαιότητας από τη βυζαντινή συλλογή του Μουσείου Μπενάκη | Characterization of wear and deterioration of late antiquity copper alloys from the Benaki Museum Byzantine collection

Συνέδριο με θέμα «Η συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς: προκλήσεις και επαναπροσδιορισμοί», το οποίο συνδιοργανώνουν η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων και το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας, και θα πραγματοποιηθεί στις 25-29 Μαΐου 2015 στην Αθήνα στο χώρο της Τεχνόπολης στο Γκάζι και στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης.

Το Τμήμα Συντήρησης συμμετέχει με την ομιλία:
∆. Κοτζαμάνη, A. Φωκά, Γ. Καρύδη, Μ. Ζαχαρία, Σ. Μπογιατζής, Ι. Καρατάσιος, Β. Περδικάτσης, Ανοίγοντας μία δίοδο επικοινωνίας με το παρελθόν: χαρακτηρισμός της φθοράς και γήρανσης κραμάτων χαλκού ύστερης αρχαιότητας από τη βυζαντινή συλλογή του Μουσείου Μπενάκη.

«Conservation of Cultural Heritage: Challenges and Reviews», which will take place in Athens Greece, from 25-29 May 2015, at the “Technopolis city of Athens” and the Acropolis Museum. Coordinated by the Directorate of Conservation of Ancient and Modern Monuments (Hellenic Ministry of Culture, Education and Religious Affairs) and the Department of Conservation of Antiquities and Works of Art (Technological Educational Institute of Athens).

D. Kotzamani, A. Phoca, G. Karydi, M. Zacharia, S. Boyatzis, I. Karatasios, V. Perdikatsis, Communicating with the past: characterization of wear and deterioration of late antiquity copper alloys from the Benaki Museum Byzantine collection.

http://www.conservationconf.gr/index.php?lang=gr

Photo 01Photo 04 Photo 05

Ομιλία στη διημερίδα με θέμα «Οι Νέες Τεχνολογίες στην Υπηρεσία της Συντήρησης»

Ομιλία του Βασίλη Πασχάλη στην 1η διημερίδα που οργάνωσε το ΤΕΙ Ζακύνθου με θέμα «Οι Νέες Τεχνολογίες στην Υπηρεσία της Συντήρησης», με τίτλο: Η συμβολή της φασματοσκοπίας φθορισμού ακτίνων Χ στην προστασία και τη διερεύνηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Δύο πολύ διαφορετικές εφαρμογές: Στοιχειακή σήμανση αντικειμένων και ανάλυση ανόργανων χρωστικών.

Ομιλία στο 6ο Συμπόσιο της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρίας

Στο 6ο Συμπόσιο της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρίας που διοργανώθηκε στην Αθήνα, με θέμα Πολιτισμικές επιρροές στην έκφραση των τεχνικών δεξιοτήτων στη Μεσόγειο, το Εργαστήριο Μετάλλου Γυαλιού και Οστέινου Υλικού συμμετείχε με την ομιλία:

D. Kotzamani, J.F. Merkel. Technical and chemical examination of a small silver treasure dated in the 6th-7th century AD.

http://www.archaeometry.gr/index.php/el/conference-2013-gr

Ομιλίες στο Διεθνές Συμπόσιο με αφορμή την έκθεση «Χειρ Αγγέλου»

Στο Διεθνές Συμπόσιο που οργανώθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης ΄Χειρ Αγγέλου΄ 1400 – 1450: Η καλλιτεχνική παραγωγή στην Κωνσταντινούπολη, τη Βενετία και τη βενετοκρατούμενη Κρήτη, έγιναν οι εξής ομιλίες από το Τμήμα Συντήρησης:

  • Σ. Στασινόπουλος: Συντηρώντας την εικόνα του αγίου Νικολάου του ζωγράφου Αγγέλου.
  • Χ. Βουρβοπούλου, Ε. Βρανοπούλου, Α. Καλλιγά, Κ. Μιλάνου: Τεχνολογική εξέταση κρητικών εικόνων (τέλη 14ου – μέσα 15ου αι.).

http://www.benaki.gr/index.asp?lang=gr&id=203000001&sid=982

https://plus.google.com/u/0/photos/103022732024519677612/albums/5823936130984278593

P1030535 P1030518

Ομιλία με αφορμή την έκθεση «Χειρ Αγγέλου. Ένας ζωγράφος στη βενετοκρατούμενη Κρήτη»

Με αφορμή την έκθεση «Χειρ Αγγέλου». Ένας ζωγράφος στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, πραγματοποιήθηκαν διαλέξεις σχετικές με το έργο του ζωγράφου. Το Τμήμα Συντήρησης συμμετείχε με την ομιλία:

Χ. Βουρβοπούλου, Ε. Βρανοπούλου, Α. Καλλιγά, Κ. Μιλάνου: Εικόνες με την υπογραφή Χειρ Αγγέλου: Παρατηρήσεις σχετικές με το ζωγραφικό τρόπο, την τεχνική και τα υλικά κατασκευής.

Works of Art: Conservation Science Today

Το Εργαστήριο Συντήρησης Ζωγραφικών Έργων συμμετείχε στο συνέδριο «Works of Art: Conservation Science Today» που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης με τις εξής παρουσιάσεις:

Οι Ελένη Βερόνικα Φαρμακαλίδου, Δημήτρης Λαμπάκης και Ιωάννης Καραπαναγιώτης,  με ανακοίνωση τοίχου με θέμα, Multi-analytical Investigation of Icons from the Cretan School.

Οι Βίκυ Κανταρέλου, Καλυψώ Μιλάνου, Χρύσα Βουρβοπούλου, Λένα Βρανοπούλου, Αλεξάνδρα Καλλιγά με ομιλία με θέμα Combined non-destructive analysis on two icons attributed to the 15th century painter Angelos.

Οι Στέργιος Στασινόπουλος και Ελένη-Βερόνικα Φαρμακαλίδου με ομιλία με θέμα, The methodology of the conservation of icons and paintings on wooden panel support: case treatment studies in the Conservation Laboratory of the Benaki Museum.

Combined non-destructive analysis of two icons attributed to the 15th century painter Angelos

Στο συνέδριο «Works of Art: Conservation Science Today» που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης το Εργαστήριο Συντήρησης Ζωγραφικών Έργων σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος παρουσίασαν την εξής ομιλία:

V. Kantarelou, K. Milanou, C. Vourvopoulou, L. Vranopoulou, Combined non-destructive analysis of two icons attributed to the 15th century painter Angelos.

 

Ομιλίες στο 5ο Συμπόσιο της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρίας

Στο 5ο Συμπόσιο της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρίας το Εργαστήριο Ζωγραφικών Έργων συμμετείχε με την εξής παρουσιάσεις:

Aloupi E., Aslani I., Karydas A.G., Paschalis V. Venetian glass and glassy materials in El Greco’s paintings from his early period in Crete.

Δ. Σοκαράς, Σ. Καραμπαγιά, Ε. Μπιστέκος, Λ. Γεωργίου, J. Salomon, M. Bogovac, Α. Λαγογιάννης, Σ. Χαρισσόπουλος, Β. Κανταρέλου, Ε. Αλούπη, Ι. Ασλάνη, Β. Πασχάλης, Α. Καρύδας, The New External Ion-Beam Station at the Demokritos tandem 5.5 MV Accelerator for Complete Elemental Characterization of Artworks and Ancient Artefacts.

Analysis and documentation of The Baptism by Domenicos Theotokopoulos using non-destructive physicochemical techniques II. A first comparison with The Adoration of the Magi from the Benaki Museum.

Στο διεθνές συνέδριο του ICOM για τον τομέα των εικόνων παρουσιάστηκαν συνδυαστικά τα αποτελέσματα από τις μη-καταστρεπτικές αναλυτικές τεχνικές που πραγματοποιήθηκαν σε δύο έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Για τις αναλύσεις συνεργάστηκαν επιστήμονες από το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος, το Ε.Ι.Ε., τη Θετις Authentics, το Ι.Τ.Ε., και το Μουσείο Μπενάκη.

Aloupi, E., Paschalis, V., Stassinopoulos, S., Aslani, I., Karydas, A.G., Anglos, D., Gionis, V., Chryssikos, G. Analysis and documentation of The Baptism by Domenicos Theotokopoulos using non-destructive physicochemical techniques II. A first comparison with The Adoration of the Magi from the Benaki Museum. International Metting ICOM, Icons: Approaches to research, conservation & ethical issues, Athens, December 3-7, 2006.

Greco Benaki visGreco Benaki IR-VisGreco Benaki detailGreco Benaki IR detail 02Greco Benaki IR detail 01Greco Benaki FTIRGreco Benaki XRF

Non destructive analysis of El Greco’s Baptism of Christ

Aloupi E., Paschalis V., Aslani I., Karydas A.G., Non destructive analysis of El Greco’s Baptism of Christ. Synchrotron radiation in art and archeology, Berlin, September 27-29, 2006.

Προδιαγραφές Κατάλληλων και Συμβατών Υλικών Συντήρησης

Στο Ευρωπαϊκό Σεμινάριο «Advanced Study Course: Innovative Technologies and Materials for Conservation of Monuments» που διοργανώθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο η κυρία Ελένη Φαρμακαλίδου πραγματοποίησε ομιλία με θέμα, Προδιαγραφές Κατάλληλων και Συμβατών Υλικών Συντήρησης.

Η μελέτη των εικόνων με υπογραφή του Εμμανουήλ Λαμπάρδου με τη συμβολή της τεχνικής εξέτασης

Στο συνέδριο της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των αναλύσεων των υλικών και της τεχνικής κατασκευής σε πέντε έργα που φέρουν την υπογραφή του Εμμανουήλ Λαμπάρδου και ανήκουν στο Μουσείο Μπενάκη. Οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την παρατήρηση σε ακτινοβολίες από το υπεριώδες έως το υπέρυθρο, την ανάλυση με ηλεκτρονική μικροανάλυση (SEM-EDX) στρωματογραφικών τομών και τον εκλεκτικό χρωματισμό.

Δρανδάκη Α., Βρανοπούλου Λ., Καλλιγά Α., 2000. «Η μελέτη των εικόνων με υπογραφή του Εμμανουήλ Λαμπάρδου στο Μουσείο Μπενάκη με τη συμβολή της τεχνικής εξέτασης» στο Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, Περίοδος Δ΄ Τόμος ΚΑ΄. Αθήνα: Χ.Α.Ε. 189-220
Lambardos St.Cathrin Vis_UVf_IR FCIR Lambardos St.Cathrin_rackingLambardos signaturesLambardos wood_cs

Pigment analysis and documentation of two funerary portraits which belong to the collection of the Benaki Museum

Στο συνέδριο που οργανώθηκε από το Βρετανικό Μουσείο με θέμα τα νεκρικά προσωπεία έγινε παρουσίαση των αποτελεσμάτων των φυσικοχημικών αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν στα δύο νεκρικά προσωπεία που ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου Μπενάκη.

Alexopoulou A., Kalliga A., Kanakari U., Paschalis V., 1997. «Pigment analysis and documentation of two funerary portraits which belong to the collection of the Benaki Museum», in M. L. Bierbrier (ed.), Portraits and Masks, burial customs in Roman Egypt. London: British Museum Press. 88-95

Portraits&masks Inv No 6878 Vis Portraits&masks Inv No 6878 Gross section 02 Portraits&masks Inv No 6878 Gross section 01 Portraits&masks Inv No 6878 Gas Chromatography